Veri Etiği neden önemlidir?
Verileri etik bir şekilde kullanmanın en önemli unsuru; sadece onu kurumsallığı artırmak için değil aynı zamanda çalışanlarının verilerinin nereden geldiği, gerçekten temsili olup olmadığı ve böylelikle bu veriler aracılığıyla; gündeme getirilen herhangi bir sorun olup olmadığı hakkında dikkatlice düşünmelerini sağlamak için gereken kültürel dönüşüm olduğu söylenebilir.
WFA’nın (Word Federation of Advertisers) anketine katılanların sadece %48’i; şirketlerinin şu anda bir veri etiği politikası olduğunu söylediği belirtilmektedir.
Sonuç olarak bir veri etiği yaklaşımının temelini oluşturması gereken dört temel ilkeyi özetlemektedir; saygı, adalet, hesap verebilirlik ve şeffaflık:
Saygı; tüm veri kullanımı; verilerin arkasındaki kişilere saygı göstermeli ve şirketler, tüm tarafların çıkarlarını anlamaya çalışmalı ve insanların yaşamlarını iyileştirmek için tüketici verilerini kullanmalıdır.
Adalet; Veri kullanımı, grupları bölmek yerine kapsayıcı olmayı, çeşitliliği kabul etmeyi ve önyargıyı ortadan kaldırmayı amaçlamalıdır. Markaların; verileri kullanma biçimlerinde kapsayıcı olduklarından emin olmak için veri kümelerini, zihniyetlerini ve yönetişim yaklaşımlarını incelemeleri gerekir.
Hesap Verebilirlik; Tüketiciler, şirketlerin güçlü küresel ve yerel yönetişim tarafından desteklenen açık ve şeffaf veri uygulamalarına sahip olmalarını bekler. Aynı standartlar ortaklar, tedarikçiler, yayıncılar ve platformlar arasında da uygulanmalıdır.
Şeffaflık; Çevrimiçi reklamcılık ekosistemi; karmaşık olsa da özellikle yapay zeka ve makine öğrenimi yaklaşımları kararları otomatikleştirmeye başlar; böylelikle markalar şeffaflık ilkelerini uygulamalı ve daha açık ve dürüst veri uygulamalarına doğru çalışmalıdır.
Kaynak: David J. Hand, Aspects of Data Ethics in a Changing World: Where Are We Now?, Big Data 2018 6:3, 176-190
